ترس ناشی از اخبار بیماری های مرگ آور با ما چه می کند؟
به گزارش آزینیک، «سنجش هراس ناشی از اخبار بیماری های واگیردار و مرگ آور» از پژوهش های مطرح شده در همایش اخیر «ارتباطات سلامت: مسایل و چالش های نوین» بود که در آن تاکید شد، «برجسته سازی های رسانه ای می تواند در هراس ناشی از اخبار بیمارهای واگیردار و مرگ آور تعیین کننده باشند.»
به گزارش آزینیک به نقل از ایسنا، بهناز معزی، دانشجوی دکتری علوم ارتباطات واحد علوم تحقیقات تهران که در تالار همایش انجمن علمی ـ دانشگاهی ارتباطات دانشگاه تهران سخن می گفت، در توضیح تحقیق انجام شده توسط وی یاآور شد که «این پژوهش به پیش از پاندمی کرونا برمی گردد. زمانیکه آنفولانزای خوکی در جهان شایع بود و خبرهایی از این بیماری در رسانه های ایران هم فراگیر شده بود.»
تجربه ی فعالیت خبری و مشاهدات این فعال رسانه از مواجهه مردمی با اخبار آنفولانزای خوکی، او را بر آن داشت تا با هدف سنجش هراس ناشی از اخبار بیماری های واگیردار و مرگ آور، کارکرد رسانه در ایجاد احساس سلامت در مردم را بررسی کند.
معزی در توضیح پژوهش خود، بیان نمود: تجربه و مطالعات نشان می دهد که بازنمایی های رسانه ای در جریان اخبار بیماری های واگیر و مرگ آور، می توانند تاثیرات خُلقی گوناگونی در مخاطبان ایجاد نماید. دغدغه من در این پژوهش دریافت میزان هراس ناشی از اخبار بیماری های واگیر و مرگ آور در مردم بود تا از راه آن، رسانه ها درک درستی از ترس های مخاطبان داشته باشند و بتوانند ضمن ایجاد احساس سلامت در مردم، آنرا ارتقاء دهند.
این فعال رسانه که در پژوهش خود از نظریه های ارتباطی «ویژگی های ماندگار هراس» و تأثیر «مطلوب و نامطلوب رسانه» و نظریه جامعه شناسی «کسب اطلاعات در زمان بیماری ها» بهره برده است، افزود: «برجسته سازی» های رسانه ای می تواند در هراس ناشی از اخبار بیمارهای واگیردار و مرگ آور تعیین کننده باشند.
معزی که این پژوهش را به روش پیمایشی برای پایانامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران به سرانجام رسانه است، اظهار داشت: جامعه آماری این پژوهش «مردم باسواد شهر تهران» بودند. پرسشگر با حضور در ۵ منطقه تهران، پرسشنامه ها را به نمونه های در دسترس ارائه داد و ۴۰۰ پرسش نامه در مجموع تکمیل شد. یافته های پژوهش در دو بخش توصیفی و استنباطی استخراج شد. در قسمت استنباطی به منظور پاسخ به پرسش های پژوهش از آزمون دوجمله ای استفاده شد. این آزمون امکان نسبت مشاهده شده و نسبت مورد انتظار را برای محقق فراهم نمود.
وی افزود: نتایج این مطالعه نشان داد «میزان هراس ناشی از اخبار بیماری های واگیردار و مرگ آور» و «میزان کارکرد نامطلوب رسانه»، پایین تر از نقطه مورد انتظار بود. «میزان رضایت و احساس سلامت از اخبار و منابع دقیق و تخصصی» و «میزان کارکرد مطلوب رسانه» در ایجاد آگاهی و رضایت مخاطبان در مواقع انتشار اخبار بیماری های واگیردار و مرگ آور، بالاتر از نقطه مورد انتظار بود.
این فعال رسانه با اشاره به اینکه هراس مخاطب هر چقدر هم کم باشد، مسئله مهمی است تصریح کرد: بر مبنای یافته های این مطالعه که نشان داد مردم «کمتر از میزان مورد انتظار» از خواندن اخبار بیماری های واگیر و مرگ آور گرفتار هراس می شوند، اما این میزان، قابل اهمیت و داده ی مهمی است؛ چونکه مخاطبانی بودند (۱۶۵ نمونه ـ ۴۱ درصد) که هراس ناشی از اخبار بیماری های واگیردار و مرگ آور، برهم خوردن روز کاری و نگرانی از وضعیت سلامت بستگان و نزدیکان را برایشان سبب شده بود که قابل تامل است. همینطور فرضیه میزان افزایش و کاهش «هراس ماندگار در مردم» در تأثیر با «بازنمایی اخبار» در زمان انتشار اخبار بیماری های واگیردار و مرگ آور از راه رسانه ها در این پژوهش تایید شد که جای کار پژوهش کیفی دارد.
او با اشاره به اینکه در جریان انبوه اطلاعات در رسانه ها، نمی توان مانع انتشار اخبار هراس آور و اخبار مرگ و میر به دلایلی شیوع انواع بیماری ها شد، اظهار نمود: در این پژوهش تایید شد که خبرهای بیماری های واگیر و مرگ آور با بازنمایی نامناسب می تواند باعث هراس در مردم شود. در نتیجه میتوان در کنار اطلاع رسانی، به تکنیکها و تاکتیک های بازنمایی اخبار برای ارتقاء احساس سلامت مردم با کارکردهای رسانه ای مطلوب اندیشید.
معزی همینطور ضمن اشاره به تغییر و تکثر رسانه ها و ورود شهروند خبرنگاران اظهار داشت: در موقعیت هایی مثل اخبار مرگ های ناشی از بیماری های واگیر و مزمن، توجه به سواد رسانه، سواد سلامت، اخلاق حرفه یی و شناخت حرفه یی رسانه ای لازم است.
این فعال رسانه با تکیه بر این که هراس ناشی از اخبار بیماری های واگیر و مرگ آور یک چالش امنیتی است، پیشنهاد داد: توجه به احساس وابسته به سلامت مردم به دنبال اخبار حوزه سلامت نظیر بیماری های واگیر و مرگ آور، همانند موارد سیاست داخلی و خارجی در دستور کار شوراهای امنیت ملی قرار بگیرد و با استفاده از نظرات جامعه شناسان و روانشناسان حوزه سلامت، استراتژی مطلوب برای کنترل فضای رسانه یی و افکار عمومی در دستور کار قرار گیرد.
وی افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به صورت خاص معاونت مطبوعاتی در طرح تدوین نظام جامع رسانه ای کشور می تواند به اهمیت ارتقاء احساس سلامت در مردم از راه رسانه توجه داشته باشد. چون که «رسانه» با انتخاب شیوه پوشش خبری اخبار «بیمارهای واگیر و مرگ آور»، می تواند در جهت ارتقاء «سلامت مردم» یا ناخواسته در جهت تهدید «سلامت» آنان گام بردارد؛ چون که ترس و درماندگی احتمالی در نتیجه خواندن یا شنیدن این اخبار، می تواند به همان میزان امنیت سلامت جسمی و روانی مخاطب را تهدید کند.
به گزارش آزینیک به نقل از ایسنا، همایش «ارتباطات سلامت: مسایل و چالش های نوین» به دبیری عباس قنبری باغستانی با همت «انجمن علمی دانشجویی علوم ارتباطات دانشگاه تهران» و «انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات» با انگیزه روز جهانی ارتباطات در دانشکده علوم اجتماعی برگزار شد.
این همایش در دو پنل برپا شد و در پنل بامداد روز ۳۰ ام اردیبهشت ماه ۱۴۰۲، ۱۳ دانشجو به ارائه پژوهش های خود در حوزه ارتباطات سلامت پرداختند.
این مطلب آزینیک را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط آزینیک
نظرات خوانندگان آزینیک در مورد این مطلب